Duchowość

Duchowość czyli „życie duchowe” określane jest jako działanie mocy Ducha Świętego w wierzącym, w wyniku czego człowiek znajdujący się we wspólnocie z Jezusem Chrystusem jednoczy się z Trójjedynym Bogiem1. Na ukształtowanie się duchowości prawosławnej wielki wpływ miało życie mnisze, zarówno pustelnicze (anachoreci), jak
i wspólnotowe (cenobityzm). U podstaw wyrzeczenia się dóbr doczesnego świata legła idea „Królestwa Bożego, które nie jest z tego świata”. Życie monastyczne w istocie jest odzwierciedleniem życia człowieka grzesznego, który poprzez odwrócenie się od grzechu, skruchę, pokutę i nieustanną modlitwę ponownie przychodzi do Ojca. Ascetyzm, rozumiany jako udział w cierpieniu Chrystusa i męczenników, stanowi przygotowanie do życia we wspólnocie z Bogiem2. Jest to radykalny sprzeciw wobec zła, kompromisu i konformizmu.
Podwigi czyli zmagania duchowe i wszelkiego rodzaju praktyki ascetyczne, charakterystyczne dla prawosławnej duchowości, połączone z modlitwą i studiowaniem Słowa Bożego, mają za zadanie świadome zjednoczenie człowieka z Bogiem. Wybór życia
w jedności z Chrystusem jest przypieczętowany złożeniem przez mnicha ślubów: czystości, ubóstwa i posłuszeństwa oraz postępowaniem według reguły obowiązującej w danym monasterze. Monastyczne wyrzeczenie się doczesnego świata jest złożeniem ofiary z siebie, rezygnacją z własnego egoizmu, by w ten sposób za sprawą Ducha Świętego oczekiwać na zbawienie, które stało się udziałem człowieka przez Zmartwychwstanie Chrystusa3.
Oczekiwanie to niesie ze sobą ważne zadanie: należy nauczyć się panować nad namiętnościami przez walkę ze złymi myślami (gr. logismoi): obżarstwem, nieczystością, chciwością, smutkiem, gniewem, gnuśnością, próżnością i pychą, by osiągnąć stan beznamiętności (gr. apatheia). Dopiero po osiągnięciu tej umiejętności można dążyć do prawdziwego poznania Boga (gr. gnosis) na drodze miłości (gr. agape)4.

Comments Closed

Comments for this post are now closed.