Rola nauczyciela w rozwoju edukacji

Skuteczna realizacja celów edukacji zależy w dużej mierze od posiadanych przez nauczyciela kompetencji zawodowych. Rozwój nauczycieli ma bowiem duże znaczenie dla polityki edukacyjnej oraz otoczenia, w którym pracują. Rola nauczyciela w rozwoju edukacji narodowej zmienia się w zależności od okoliczności.
Jednym z podstawowych kierunków w edukacji jest zagadnienie doskonalenia nauczycieli. Doskonalenie nauczycieli polega na podwyższaniu i pogłębianiu kwalifikacji poprzez różne podyplomowe i samokształceniowe formy pracy. Ma ono służyć odnawianiu, uzupełnianiu i rozszerzaniu wiedzy. Doskonalenie ma pomagać również w spełnieniu zawodowego posłannictwa nauczycieli. Może też prowadzić do zmiany specjalizacji i podejmowania nowych zadań zawodowych. Doskonalenie zawodowe nauczycieli polega więc na wzbogacaniu kwalifikacji zawodowych, w tym wiedzy kierunkowej oraz podnoszeniu umiejętności pedagogicznych i samokształceniu.

Doskonalenie nauczycieli jest konieczną i bardzo ważną częścią ustawicznego rozwoju nauczycieli. Dobrze spełniana misja nauczyciela może bowiem w znacznym stopniu przyczynić się do rozwoju szkół i innych placówek. Jeśli doskonalenie zawodowe jest realizowane zgodnie z potrzebami nauczycieli i w związku z ich doświadczeniem zawodowym, etapem rozwoju kariery, wymaganiami szkoły, ma ono dużą szansę na wzmocnienie roli nauczyciela w rozwoju systemu oświaty. Doskonalenie zawodowe nauczycieli stanowi też warunek powodzenia zmian zachodzących w placówkach edukacyjnych.

Warunki nauczania i ograniczone środki sprawiają, że formalne okazje do uczenia się w szkole i poza szkołą są bardzo rzadkie, i często odbywają się w czasie wolnym od pracy. Tym bardziej więc muszą być celowe i odpowiadać potrzebom nauczycieli. Doskonalenie zawodowe musi być również skoncentrowane na potrzebach rozwojowych nauczycieli oraz ich szkół. Powinnością nauczyciela jest dziś bowiem kształtowanie pozytywnego obrazu szkoły w społeczeństwie.

Literatura:
1. Day Ch., Rozwój zawodowy nauczyciela. Gdańsk 2004.
2. Homplewicz J. (red.), Kształcenie nauczycieli a potrzeby szkoły współczesnej. Rzeszów 1992.
3. Więckowski R., Ewolucja systemu doskonalenia nauczycieli w Polsce. „Życie Szkoły” 2001 nr 3.